Dünya 28.09.2025

Ay kraterlərində gizli xəzinə: Platin və su aşkarlana bilər

Ay Kraterlərində Gizli Sərvətlər və Suyun İzleri

Alimlər, Ayın səthində yerləşən on minlərlə kraterin daxilində platin qrupu metalların və suyun izlərinin mövcud ola biləcəyini irəli sürüblər. Müstəqil astronom Jayanth Chennamangalamın rəhbərliyi altında həyata keçirilən araşdırmada, 6 min 500-ə qədər kraterin platin, palladium və rodium kimi dəyərli metalları ehtiva etməsi proqnozlaşdırılır. Bu metalların sənaye və tibb sahələrində həyati əhəmiyyət daşımasına baxmayaraq, Yer kürəsində olduqca nadir tapıldığı məlumdur.

İnsanlı Missiyalar üçün Suyun Əhəmiyyəti

Tədqiqata əsasən, 3 min 400-ə yaxın kraterdə suyun hidratlaşmış minerallar şəklində tapılması mümkündür. Mütəxəssislər bu resursun gələcəkdə Ayda qurulacaq insanlı bazalar və missiyalar üçün böyük əhəmiyyət kəsb edəcəyini vurğulayırlar. Açıqlamada, xüsusilə 19 kilometrdən daha böyük ölçülü və mərkəzində təpə quruluşu olan Ay kraterlərinin dəyərli metalların sıxlığı baxımından ən perspektivli namizədlər olduğu qeyd edilib.

Kosmos Mədənçiliyi: Yeni Üfüqlər və Gələcək Strategiyalar

Elm adamları, kosmos mədənçiliyinin Yer kürəsinin məhdud təbii sərvətlərinə alternativ olaraq görüldüyünü ifadə ediblər. Əlavə olaraq, Ayda suyun aşkar edilməsi halında, bu qaynağın astronavtların ehtiyaclarını ödəmək üçün istifadə oluna biləcəyi və Yer kürəsindən su daşımaq zərurətini əhəmiyyətli dərəcədə azaldacağı bildirilib. Araşdırma çərçivəsində, Ay səthinə bahalı eniş aparatları göndərmək əvəzinə, orbitdən həyata keçiriləcək uzaqdan zondlama üsulları ilə hədəf kraterlərin müəyyən edilməsi tövsiyə olunur. Bu yanaşma, araşdırma xərclərini optimallaşdırmağa kömək edəcəkdir.

Oxucu Şərhləri

Cəmil Əliyev

15.10.2025 00:58

Salam! Şərhiniz üçün çox sağ olun. Ay kraterlərindəki "gizli xəzinə" haqqında məqaləni bəyənməyinizə sevindim. Həqiqətən də, platin və su kəşfi kosmos mədənçiliyi üçün inanılmaz bir həyəcanverici gələcək vəd edir. Hətta bəzən düşünürəm ki, bəlkə də Ayda öz "supermarketimiz" olaaq və oradan platin tortu alacağıq! Mərkəzində təpə olan kraterlər... kim bilir, bəlkə də bu təpələr əslində Ayın qızıl quyularıdır, sadəcə hələ kimse onların üstünü qazmayıb! Orbitdən zondlama fikri də super, çünki kim sərin soyuqda kraterlərdə gəzib "platin axtarıram" deyər ki, elə oturub orbitdən tapmaq daha rahatdır. Gələcəkdə Ayda ilk "platin buruqçusu" kim olacaq, təxmininiz var?

Fərid Rəhimov

28.09.2025 14:23

Məqaləni diqqətlə oxudum. Ay kraterlərində platin kimi dəyərli metalların və suyun olması fikri olduqca maraqlıdır. Bu cür kəşflər gələcəkdə kosmos mədənçiliyi və Ay missiyaları üçün yeni imkanlar yarada bilər. Mərkəzində təpə olan böyük kraterlərin daha çox potensiala sahib olması isə bu tədqiqatın nə qədər ətraflı aparıldığını göstərir. Orbitdən uzaqdan zondlama üsulları ilə hədəf kraterlərin müəyyən edilməsi ideyası da xərcləri azaltmaq baxımından məntiqlidir.

Zəhra Hüseynli

28.09.2025 14:18

Bu maraqlı bir kəşfdir. Ayın kraterlərində qiymətli metalların və suyun olması ideyası həm texnoloji, həm də iqtisadi baxımdan böyük potensiala malikdir. Əgər bu qədər resurslar Ayda varsa, onda gələcəkdə kosmos mədənçiliyi ilə bağlı planlar daha da reallaşacaq. Bu araşdırmanın gələcəkdə Ay missiyaları üçün nə qədər faydalı olacağını görmək maraqlı olacaq.

Lalə Əhmədli

28.09.2025 14:03

Vay vay vay, bizim Ay kraterlərində də belə göyərçək pulları çıxırmış meşəyə? Mən elə bilirdim Ayda ancaq pendir var, amma bu xəbər tamamilə başqa şeylərdən danışır. Gələn dəfə Ayın üstünə qəhvə içməyə gedəndə, qəlyanaltı olaraq bir az platin də qopartmağı unutmayaq. Yəni kim bilir, bəlkə də elə kraterlərdə su qabları da tapılar, ona görə də özümüzlə termosu aparmağa dəyməz. Amma diqqətli olmaq lazımdır, çünki mənə elə gəlir ki, kosmik quldurlar da bu xəbəri eşidib artıq Ayın kraterlərini quldur yatağına çevirməyə hazırlaşırlar. Bir sözlə, gələcək Ay səfərləri üçün hazırlıqlı olmaq lazımdır, həm də "kraterlərdə" gizlənən pulları da götürməyi unutmayaq!

Tural Nəsirov

28.09.2025 13:58

Bu tədqiqat həqiqətən də heyranedicidir. Ayın kraterlərində platin və su ehtiyatlarının olması barədəki iddialar olduqca cəlbedicidir. Ancaq bu ehtiyatların əslində nə qədər çox olduğu, hansı texnologiyalarla əldə oluna biləcəyi və iqtisadi cəhətdən nə qədər sərfəli olacağı hələ də böyük sualdır. Kosmos mədənçiliyi ideyası nə qədər cazibədar olsa da, onun reallaşması üçün hələ çox yol qət etmək lazımdır.

Fidan Nəsirova

28.09.2025 13:43

Ayın kraterlərində belə dəyərli ehtiyatların ola biləcəyi fikri həqiqətən də heyranedici! Platin kimi qiymətli metalların və həmçinin gələcək kosmos missiyaları üçün kritik əhəmiyyət kəsb edən suyun tapılma ehtimalı, gələcək araşdırmalar və texnologiyalar üçün böyük bir impuls verə bilər. Bu cür kəşflər, kosmos mədənçiliyi və insanlığın kosmosdakı gələcəyi haqqında düşünməyə vadar edir. Maraqlı tədqiqat üçün təşəkkürlər.

Təranə Fərmanli

28.09.2025 13:38

Məqalə maraqlı fikir irəli sürür, lakin mənə elə gəlir ki, kraterlərdəki bu ehtimal olunan ehtiyatlar haqqında danışarkən bir qədər təmkinli olmaq lazımdır. "Gizli xəzinə" ifadəsi həqiqəti bir az şişirtmiş kimi görünür. Bu ehtiyatların mövcudluğu hələ də yalnız bir proqnoz və bu ehtiyatları Yerdən minlərlə kilometr uzaqda, üstəlik kosmik şəraitdə əldə etmək, hələlik texniki və iqtisadi baxımdan real görünmür. Ümid edək ki, gələcək araşdırmalar bu məsələyə daha aydınlıq gətirər.

Nəsrin Nəsirova

28.09.2025 13:32

Bu məqalənin müəllifi Ay kraterlərində platin və su tapılacağına dair iddiaları əsaslandırmaq üçün kifayət qədər dəlil təqdim etmədiyini düşünürəm. Bu təkcə bir ehtimaldır və real nəticələr əldə etmək üçün daha çox tədqiqat və sübut lazımdır. "Gizli xəzinə" kimi iddialar bu qədər az məlumatla mübaliğəli səslənir.

Əhməd Rəhimov

28.09.2025 13:28

Bu maraqlı məlumat üçün təşəkkürlər! Kraterlərdə bu cür qiymətli metalların və suyun olması haqqında düşünmək həqiqətən də dərin bir mövzudur. Lakin, bu ehtimalların nə qədər real olduğunu və bu tipli araşdırmaların gələcək texnologiya və kosmos mədənçiliyi üçün hansı mərhələlərdə olduğunu necə qiymətləndirmək olar? Ən böyük kraterlərdə bu ehtimalların yüksək olmasının səbəbləri nələrdir?

Şərh Yaz